7. Ekspansja Sztucznej Inteligencji w Fotografii.

Ubiegły rok był świadkiem eksplozji AI w różnych dziedzinach, od medycyny przez finanse aż po sztukę. Przełomowy postęp w algorytmach uczenia maszynowego sprawił, że maszyny stały się nie tylko inteligentniejsze, ale i bardziej kreatywne. Rok 2023 to czas, kiedy AI zdobyła niezwykłe zdolności interpretacji danych, generowania treści czy analizy złożonych wzorców, wykraczając poza nasze najśmielsze wyobrażenia.

Podsumowując rok 2023, który zdecydowanie należał do sztucznej inteligencji, wspólnie z fotografem biznesowym Szymonem Jankowskim, zastanawialiśmy się nad wpływem sztucznej inteligencji na fotografię. Omówiliśmy nie tylko ryzyka dla fotografów, lecz także z perspektywy prawniczej. Czy te zagrożenia istnieją i jak mogą wpływać na branżę fotograficzną? 

A jak ma się kwestia sztucznej inteligencji w fotografii? Algorytmy na moim tiktoku coraz częściej wyświetlają mi reklamy aplikacji za pomocą których, jednym kliknięciem (oraz opłatą) możemy otrzymać zdjęcia, które “wyglądają” jak zrobione w profesjonalnym studiu fotograficznym.

Najbardziej znana Remini, która podbiła socjale w zeszłoroczne wakacje, zachęcając użytkowników do tworzenia “sesji zdjęciowej” którą mogą następnie wykorzystać w swoim CV czy jako profilowe na Linkedin. 

W ciągu zaledwie jednego roku, coś, co wydawało się być domeną science fiction, stało się realną rzeczywistością. Aplikacje oparte na sztucznej inteligencji podbiły świat fotografii, oferując nie tylko nowe narzędzia, ale także nowe spojrzenie na kreatywność i możliwości artystyczne. To, co jeszcze niedawno było trudne do wyobrażenia, stało się codziennością – możliwość wklejenia swojej twarzy w szereg odmiennych kontekstów, generując serię różnych obrazów zaledwie kilkoma kliknięciami.

A to tylko wierzchołek góry lodowej, sztuczna inteligencja na podstawie naszych zapytań tworzy również treści, które coraz częściej wykorzystywane są do marketingu przez wielkie korporacje.  

Pojawienie się technologii sztucznej inteligencji rzeczywiście zdemokratyzowało i zrewolucjonizowało dziedzinę edycji zdjęć, umożliwiając praktycznie każdemu łatwy dostęp do tworzenia wysokiej jakości obrazów przy niewielkiej lub żadnej znajomości oprogramowania do edycji zdjęć. 

Jednakże, czy rosnąca obecność AI w fotografii oznacza, że zawód fotografa jest zagrożony?

Czy algorytmy AI mogą zastąpić ludzką zdolność do kreatywnego spojrzenia na świat? Fotograf to nie tylko osoba trzymająca aparat, ale również artysta, który potrafi uchwycić emocje, momenty oraz narrację za każdym zdjęciem. AI może pomóc w poprawie jakości zdjęć, ale czy jest w stanie oddać tę samą głębię, co człowiek?

Rozwój aplikacji AI otwiera nowe możliwości, umożliwiając szybkie i tanie tworzenie zdjęć o wysokiej jakości. Jednakże, warto podkreślić, że sesja z prawdziwym fotografem oferuje coś więcej niż tylko zdjęcia. To doświadczenie, kreatywność i indywidualne podejście, które niełatwo zastąpić algorytmami. Wybór między aplikacją a sesją fotograficzną zależy od preferencji klienta i wartości, jakie przywiązuje do procesu tworzenia zdjęć. W kontekście nowych regulacji, fotografia staje przed wyzwaniami, ale również nowymi możliwościami. Fotografowie będą musieli dostosować się do zmieniającego się środowiska technologicznego i jednocześnie wykorzystać potencjał, jaki niesie ze sobą sztuczna inteligencja, by oferować klientom nowatorskie usługi.

A jak się mają do tego wszystkiego regulacje prawne?  

Zagadnienia prawne dotyczące korzystania z AI w fotografii stają się coraz bardziej istotne. Kto jest właścicielem praw autorskich do zdjęć utworzonych przy pomocy sztucznej inteligencji? Czy te algorytmy powinny być traktowane jako narzędzia czy też jako twórcy? To tylko część pytań, które mogą stanowić wyzwanie w kontekście regulacji prawnych.

Dotychczasowe prawo autorskie opiera się na ludzkim autorstwie, jednakże AI zmienia tę paradoksę. Algorytmy nie tylko przetwarzają dane, ale również wytwarzają nowe obrazy. To prowadzi do pytania, czy w przypadku wykorzystania zdjęcia przez AI, twórca pierwotnego zdjęcia może uzyskać prawa autorskie do rezultatu końcowego.

Świat obiegła także informacja, że mamy pierwszy, potwierdzony sądownie przypadek naruszenia praw autorskich obrazów generowanych przez AI. Sąd w Pekinie przyznał prawa autorskie do dzieł wspomaganych sztuczną inteligencją. Zdaniem Sądu obrazy wygenerowane przez sztuczną inteligencję przedstawiające ludzką oryginalność i wkład intelektualny powinny być chronione prawem autorskim. Sąd uznał, że obraz powstał bezpośrednio na podstawie intelektualnego wkładu powoda i przejawiał się w jego indywidualnej ekspresji.  A z drugiej strony Amerykański Urząd ds. Praw Autorskich ponownie odrzucił próbę zarejestrowania przez artystę jego dzieła inspirowanego Van Gogiem, wygenerowanego przez sztuczną inteligencję, twierdząc, że nie ma wystarczającego udziału człowieka, aby artysta mógł ubiegać się o prawa autorskie.

Rozwój technologii przewyższa często obowiązujące ramy prawne, co stawia przed prawodawcami i ekspertami wyzwania w dostosowaniu przepisów do nowej rzeczywistości. Konieczne jest opracowanie klarownych zasad dotyczących praw autorskich w kontekście sztucznej inteligencji, zapewniających równowagę między ochroną twórców a wspieraniem innowacji. A do nowych regulacji już bliżej niż dalej, negocjatorzy Parlamentu i Rady osiągnęli wstępne porozumienie w sprawie przełomowych przepisów Unii Europejskiej regulujących wykorzystanie sztucznej inteligencji, w tym wykorzystania sztucznej inteligencji przez rządy w nadzorze biometrycznym oraz sposobu regulowania systemów sztucznej inteligencji, takich jak ChatGPT. Niniejsze rozporządzenie ma na celu zapewnienie ochrony podstawowych praw, demokracji, a także utrzymanie zrównoważonego podejścia do wprowadzania sztucznej inteligencji o wysokim ryzyku. Dodatkowo, te regulacje mają na celu stymulowanie innowacji i umocnienie Europy jako lidera w tej dziedzinie.

Artykuł na bloga dla strony szymonjankowski.com został przygotowany przez
Aplikantkę Rzecznikowską Panią Dominikę Wiergowską, Warszawa 2024.